Kommunen har ikkje møtt «Per» og «Siri» – men har hatt møte med andre familiemedlemmar

I vår vedtok ein kommune i Vest-Telemark å ta på seg erstatningsansvar etter skadeerstatningslova fordi dei let to sysken bli buande i ein heim der dei visste det skjedde omsorgssvikt og der dei mistenkte seksuelle overgrep.

Vedtaka sette ikkje noko erstatningssum, og i fleire månadar har dei to syskena samla dokumentasjon på den skaden dei meiner dei har krav på erstatning for.

Nå er krava deira på bordet, kring sju millionar frå «Per» og kring femten millionar frå «Siri». Formannskapet fekk erstatningssakene til ny handsaming utan noko formell tilråding frå administrasjonen, men ein politikar fremma forslag om å ikkje ta erstatningsansvar likevel, og dette forslaget fekk fleirtal i formannskapet.

Dermed ser det ut til at spørsmålet om kommunen tek erstatningsansvar for syskena skal stemmast over i kommunestyret nok ein gong. Samstundes er det ikkje avklart om det å gjere om på dei tidlegare vedtaka er i tråd med forvaltingslova.

Møtte to frå familien – men ikkje dei to saka gjeld

VTB har fått delvis innsyn i saksframstillinga som politikarane nå får.

Her kjem det fram at kommunen har møtt familiemedlemmar av «Per» og «Siri» i oktober, og at det er her dei nye opplysningane kjem frå. Utsegnene frå desse familiemedlemmane «bringar inn mykje tvil kring det som blir hevda frå motparten», skriv kommunedirektøren.

Motparten er altså «Per» og «Siri». Dei har ikkje fått noko møte med kommunen:

«Med den økonomiske rekkevidda av krava, har ikkje kommunedirektøren vurdert det til at det har vore grunnlag for møte mellom partane,» skriv kommunedirektøren.

Men ifølge forvaltingslova sin paragraf 11 skal ein part som har sakleg grunn for det gjevast høve til å snakke munnleg med ein sakshandsamar som handsamar saka.

Og ifølge forvaltingslova sin paragraf 17 skal ein part dessutan få høve til å uttale seg om nye opplysningar. VTB har spurt kommunedirektøren om saksførebuinga er i tråd med paragrafane 11 og 17.

Kommunedirektøren svarar at advokaten er i retten nå, men at kommunen innbaud til dialog då dei sende over førre vedtak, og at ingen tok kontakt før skriftleg krav blei oversendt.

– Kva med å få uttale seg om dei nye opplysningane?

– Det er politikarane som bruker dei orda, ikkje eg, svarar kommunedirektøren.

Kommunedirektøren er usamd i at det er nye opplysningar, men at det heller er ei nyansering av korleis tilhøva var i heimen då «Per» og «Siri» vaks opp. Kommunedirektøren opplyser elles at kommunens advokat har lagt fram ei alternativ utrekning av erstatningssummar for dei to syskena, der begge summane ligg på under to millionar kroner.

Trur erstatningsvedtaka kan føre til fleire saker

Vidare i saksframstillinga som nå er på bordet gjentek kommunedirektøren den argumentasjonen administrasjonen hadde førre gong saka vart handsama, der dei held fast ved det dei tidlegare har lagt fram for kommunestyret. Dei meiner det ikkje er dokumentert at det ligg føre eit ansvarsgrunnlag for kommunen etter skadeerstatningslova, og at det ligg føre «omfattande materiale/dokumentasjon på kommunale tiltak i familien».

Han fryktar derfor at vedtaka i vår, der kommunen tok erstatningsansvar etter skadeerstatningslova for begge syskena, er gjort «på brestande føresetnadar». Viss erstatningsvedtaka blir ståande trur kommunedirektøren det også vil kome fleire erstatningssaker i kjølvatnet, og at dette kan bli veldig dyrt for kommunen.

Saksframstillinga var utan formell tilråding, men hadde eit «primært råd» om at kommunen ikkje erkjenner erstatningsansvar:

«Derfor er det primære rådet frå fagleg side framleis at ein tek utgangspunkt i at kommunen ikkje erkjenner erstatningsansvar etter skadeerstatningsloven, og let ein rettsleg prosess konkludere om kommunal inngripen har blitt utført mangelfullt. Kommunen skal ikkje unndra seg ansvar, men heller ikkje ta eit ansvar som går ut over det som ligg til kommunens rolle,» skriv kommunedirektøren.

Det same primære rådet vart gjeve før handsaminga i vår, og då var eit fleirtal i formannskapet samde med kommunedirektøren, medan eit stort fleirtal i kommunestyret var usamde og vedtok erstatningsansvar.

Nå har formannskapet på nytt gjort eit vedtak som er på line med det primære rådet om å ikkje erkjenne erstatningsansvar:

Etter gjennomgang av eit samla faktagrunnlag inklusiv nye opplysningar, samt det rettslege grunnlaget og krav til årsakssamanheng, erkjenner ikkje kommunen erstatningsansvar.

Dersom dette vedtaket blir støtta av eit fleirtal i kommunestyret, vil det innebere ei omgjering av vedtaka frå i vår.

Meiner det er klokast at ein uhilda tredjepart ser på det

Omgjering av vedtak er også skildra i forvaltingslova. Der står det at eitt av tre kriterium må vere oppfylt for at kommunen kan gjera om på vedtak.

Dei to fyrste kriteria ser ikkje ut til å vere relevante, for å gjere om på vedtaka vil definitivt vere til skade for syskena, og både dei og offentlegheita har fått beskjed om vedtaka for fleire månadar sidan.

Så då står ein att med kva som er faktum i saka, altså om vedtaket frå i vår kan vere ugyldig fordi det er gjort «på brestande grunnlag». VTB har lista opp nokre punkt frå avisa si omtale av sakene – desse finn du i faktaboksen nedanfor – og har stilt følgjande spørsmål til kommunedirektøren:

– Er det noko av dette du meiner er feil, eller at det ikkje er viktig/relevant?

– Det som hadde vore klokast var at ein uhilda tredjepart såg på det, slik at ein hadde fått belyst om det er ein årsakssamanheng, svarar kommunedirektøren.

– Du meiner at det er årsakssamanhengen mellom oppveksten og skadane dei har fått dette handlar om?

– Ja, eg synest jo det.

– Meiner du då at kommunen har gjort nok og rett overfor syskena då dei var små?

– Det er det eg ønskjer å overlate til ein tredjepart å finne ut. Å avgjere det burde ikkje kommunen utsette seg sjølv for.