Det skulle bli eitt år i bygda, nå er det snart to for Ingrid (29) og dei sju sambuarane

Morfaren til Ingrid vaks opp på Skålid uppigard i Fjellgardane, og ho har vore der i alle feriar i oppveksten. — Etter studietida hadde eg lyst til å kjenne på korleis det faktisk er å bu i Fyresdal, så då flytta eg til Hauggrend, seier ho.

Ingrid Skålid von der Fehr Amundsen (29) tenkte at ho skulle teste bygdelivet i eitt år.

– Men nå er det snart to, seier vernepleiaren som til dagleg jobbar i helsesektoren på Dalen.

Ingrid vaks opp i Svelvik, har flytta litt rundt og budde mellom anna i Tylldal på Tynset før ho blei fyresdøl på fulltid. Fyrst jobba ho ei tid som vernepleiar i Kviteseid før ho starta i jobben i Tokke.

Ho innrømmer raskt at det kanskje ikkje var det kulaste å seie at ho og familien nok ein gong skulle til Fyresdal i helger og feriar når alle vennene hennar skulle på tur eller til Syden i oppveksten.

– I alle fall ikkje i ungdomsåra, ut på bygda utan telefondekning. Men det har gjort noko med meg. Eg trivst veldig godt her, set pris på heia, molteturar, fiske, naturen, sove ute. Eg er glad for at eg tok sjansen og flytta hit, seier ho.

– Morfar heitte Tarjei Skålid. Han var fødd og vaks opp på Skålid uppigard i Fjellgardane, og gifta seg med mormor Esther von der Fehr Skålid (Olsen), ho kom opphavleg frå Bergen. Eg fekk ikkje oppleve besteforeldra mine, dei ligg begge gravlagt på Veum. Men eg håpar dei ville vore stolte av meg sidan eg valde å flytte hit, seier ho.

Med god kjennskap til Fjellgardane frå oppveksten, og sommarjobb i helsesektoren i Fyresdal i studietida, hadde ho eit lite kontaktnett i bygda. Men det var skogbrukssjefen som hjelpte Ingrid å finne bustad då ho ville flytte til bygda for nokre år sidan.

– Han foreslo nokre namn, så var eg heldig og fekk leige dette huset eg nå bur i i Hauggrend. Aller helst skulle eg gjerne budd på Skålid, for eg kjenner eit sterkt tilhøyre dit, men Fyresdal er jo så mykje meir, seier ho og smiler.

Glad i dyr

I tenåra var det hest som stod øvst på interesselista til Ingrid.

– Eg jobba på ein stall i Bærum, og skulle gjerne hatt hest her også, men det kostar pengar og ein må ha tid til alt, seier ho.

Ingrid er positiv til alt ved å bu slik ho gjer. Men det blir mange turar i bil, pendling til jobb, og ut i bil for å komme til terreng der ho kan trene dei sju alaska huskey-hundane ho bur saman med. Men det er ikkje eit problem.

– Men ei hake er det kanskje?

– Ja, det er synd at det ikkje er andre hundekøyrarar i området her, eg saknar det. Saknar å ha nokon å snakke om hundekøyring i timevis med. Hundekøyring er ein livsstil, innrømmer 29-åringen som tidlegare i vinter gjennomførte det 460 kilometer lange Femundløpet.

Ingrid fortel at ho mellom anna må lage eigne løyper for å trene hundane, og sidan det ikkje er andre hundekøyrarar i bygda har ho ikkje fleire å spørje om hjelp.

– For eksempel bruka eg 8 timar for å køyre opp ei to mil lang løype der eg kan trene hundane då vinteren kom, fortel Ingrid og legger til:

– Men det er heldigvis mange som køyrer skuter her, da, smiler ho.

Ho har jobba på ulike kennelar og som handlar i ulike løp sidan 2014, men nå har ho eigne hundar og kan bestemme sjølv kvar ho vil konkurrere.

– Eg deltok på Femundløpet i 2019, og gjennomførte Finnmarksløpet i 2020 med lånte hundar. I år var det fyrste gongen eg gjennomførte eit løp med eigne hundar, med unntak av to eg lånte av ei venninne i Elverum, og ein eg lånte av ei venninne som har hytte i Birtedalen. Hundane mine fungerte så godt saman, og det gjer noko med dei å gå så langt i eit løp, meiner ho.

Ingrid seier at løpet og opplevinga gjorde mykje med henne også.

– Når ein er saman med hundane konstant i tre veker får ein nesten separasjonsangst når kvardagen og arbeid tar til att, ler ho.

Positivitet

Å drive med hundekøyring krev plass, og det er kanskje ein fordel å bu litt for seg sjølv, undrar me.

– Når eg er heime står alle hundane saman, men når eg reiser på jobb deler eg dei i tre og fire i luftegarden. Nå har eg sju, men då eg trena til Femundløpet hadde eg ni hundar her, seier ho.

Ingrid fortel at hundane også får bli med inn for kos og sosialisering, men ikkje alle på ein gong.

– Det blir gjerne to om gongen, det gjer noko med kontakten mellom oss at dei får bli med inn i stova og vere saman med meg her også, meiner Ingrid.

Ho fortel at hobbyen er kostbar.

– I Alaska kan ein leve av å køyre hund dersom ein køyrer bra i løp, slik er det ikkje i Noreg.

Mat kostar, men Ingrid fortel at ho har fått både spekk frå gris og elgkjøt frå naboar i Fyresdal som ho kan gje til hundane.

– Når hundane er i full trening kan dei på ei veke ete 22 kilo tørrfôr og 36 kilo vom hundefôr, så det kostar pengar med hund. For å gjennomføre Femundløpet hadde eg ein eigen konto der eg spara pengar kvar månad i fjor. Påmeldingingsavgifta er på 6000 kroner, i tillegg kjem drivstoff og anna til handlarane som hjelper meg rundt på løpet. Og eg bruka til dømes 4000 kroner bare til innkjøp av potesokkar til hundane, seier Ingrid.

Lange treningsturar

Når det ikkje er snø går gjerne treningsturane på grusveg, gjerne ein tur på fire mil.

– Eg har køyrd mest over frå Foldsæ til Vrådal. Der er det lite hytter og folk. Elles er eg godt kjent i Fjellgardane. Det er jo litt støy når eg gjer meg klar med hundane for å køyre, innrømmer ho.

Ho prøvar å legge til rette for å ikkje irritere nokon med hundane, men seier at ho har møtt mange positive grunneigarar når ho har spurt om bruk av eigedom til å trene på.

– Me tar jo litt plass, og eg er takksam for at folk lar meg trene på eigedomane deira.

Tøft løp med lite søvn

Etter månadar med mykje trening som i totalt blei 2900 kilometer var Ingrid og hundane klare for Femundløpet og Røros i februar.

Frå start til mål blei 459 kilometer lagt under potar og hundeslede. Vêret var bra, det snødde litt, men bles lite. Åtte hundar stod framfor sleden ved start, ved andre sjekkpunkt måtte ein hund ut på grunn av at den blei halt av handleddsskade, og ved den tredje kontrollposten blei spannet redusert til seks hundar på grunn av same skaden. Men så gjennomførte spannet på seks løpet heilt til mål.

Ingrid fortel at ho hadde med seg to handlarar som hjelpte til og såg til at ho fekk nok mat og søvn.

– På sjekkpunkt åt eg vanlege måltid, og elles hadde eg litt sjokolade, nøtter og energibarar. Dette prøvde eg å få i meg litt av på same tid som hundane skulle ha litt godbitar kvar andre time.

– Eg var ute i tre døgn, og sov kanskje totalt fire timar. Halvvegs i løpet på Orkelbogen var eg skikkeleg sliten. Eg sat i bilen og sov kanskje ein time før eg bråvakna og tenkte, har eg verkeleg tatt ut ferie for å gjere dette her …

– Har du sovna når du har stått bak på sleden?

– Nei, ikkje denne gongen, men i Finnmarksløpet dubba eg nok litt av, ler ho.

Det var mange spann som måtte bryte under årets Femundløp. Om veterinærane ikkje godkjenner hundane og du har mindre enn fem hundar att i spannet, må du bryte.

– I mi klasse braut kanskje halvparten, kvifor veit eg ikkje, kanskje hundane blei køyrd for hardt, undrar ho.

– Korleis var kjensla når du såg målstreken?

– Då var eg bare kjempeglad, men også litt usikker på korleis hundespannet ville reagere. Plutseleg kom me inn i eit område med mange menneske og mykje lyd, det er ikkje hundane mine vande til. Heldigvis snudde dei ikkje, seier Ingrid med eit stort smil.

Spennande tider

Ingrid fortel at året som kjem ikkje vil bli bruka til trening for nye løp, for det er andre ting ho håpar vil ta meir fokus på heimebane.

– Eg har para den eine tispa mi, Lita, og håpar det kjem kvalpar i april. Eg har hatt Lita i fem år, og blir det kvalpar blir det mykje kos, og mindre hard trening i tida som kjem. Dei vil vere for små til løp i år. Men turar blir det, forsikrar ho.

– Det er turane, naturopplevingane og samhaldet med hundane som er så fint. På vårparten i fjor hadde eg så mange fine turar der me overnatta ute, eg håpar me får det i tida som kjem også. Er ein glad i friluftsliv er Vest-Telemark verkeleg ein fin plass å bu, seier hundekøyraren.

Zoom Førre Neste