Positive til fem småkraftverk

Hovudutval for plan og miljø i Fyresdal har nyleg bidrege til at det kan bli endå meir grøn kraft i kommunen, i tillegg til dei ti små kraftverka som alt er i produksjon.

I dag er det ti små kraftverk som produserer straum i Fyresdal, i fylgje opplysningar kommunen har henta inn for VTB. I tillegg er det 14 andre anlegg (småkraftverk, minikraftverk og mikrokraftverk) som har papira i orden og ynskjer å starte utbygging. Høgare straumpris enn i dag er nok viktig med tanke på ei realisering.

I utvalsmøtet til plan og miljø tysdag skulle politikarane kome fram til uttale for fem andre småkraftverk, før NVE (Noregs vassdragsog energidirektorat) skal avgjere konsesjonssøknadene etter nyttår.

– Det blir mykje grøn kraft av dette – midt i blinken, innleia Thor Inge Levang (Sp).

Og mykje grønt ljos blei det også – for kraftverksakene som låg på bordet.

Grev ned vassvegen

Fyrst uttrykte utvalet seg positiv til utbygging av Bergesåi kraftverk, men rår til at ein vurderer både avbøtande tiltak med auka minstevassføring i sommarsesongen og at det kjem opp rugekasser for fossekall.

Bergesåi kraftverk i Hauggrend vil nytte eit fall på 240 meter i Bergesåi, frå inntaket på kote 610 og ned til kraftstasjonen. Vassvegen vil bli 3100 meter lang, og er planlagt nedgrave på nordsida av elva. Inntaksdammen skal vere i Røyningsdalen der turstien til Roan kryssar Bergesåi. Dammen blir om lag 3 meter høg og 35 meter lang, og vil få tursti som gjev trygg passering av elva.

Det vil ikkje bli bygd ny veg til inntaket, men ein må byggje 300 meter veg inn til kraftstasjonen. Det er vidare søkt om å regulere Røyningsvatn som ligg i Kviteseid kommune. Kraftverket skal liggje i Fyresdal kommune og vil produsere 10 GWh årleg. Minstevassføringa blir 16 liter i sekundet heile året.

Ved utbygging vil eksisterande Rui kraftverk ved Sagfossen bli sanert.

Utviding og nytt

Neste positive signal frå politikarane var å seie ja til utbygging av Steinvassåne kraftverk, og opprusting og utviding av Soks kraftverk. Sistnemnde blei bygd konsesjonsfritt i 2009, nyttar eit fall på 190 meter frå inntaket på kote 465 til kraftstasjonen og produserer 4,18 GWh. Minstevassføringa er 30 liter i sekundet heile året.

Det er søkt om både å auke slukeevna i kraftverket og å overføre Furevassbekken til Steinvassåne. Lengda på overføringsrøyret blir 90 meter. Overføringa er venta å gje ein årleg auke i produksjonen på 0,8 GWh, og same auken ved at ein også nyttar reguleringa av Steinsvatn.

Det andre og nye kraftverket vil nytte eit fall på 68 meter i Steinvassåne. Vassvegen blir 350 meter lang, og er planlagd nedgrave på nordsida av elva. Det vil ikkje bli bygd ny veg til kraftstasjonen, men ein må byggje 350 meter veg derfrå til inntaket. Det er vidare søkt om å regulere Steinsvatn – halve vatnet ligg i Åmli kommune, resten heilt sør i Fyresdal. Steinvassåne kraftverk vil årleg produsere 1,6 GWh. Minstevassføringa blir på 30 liter i sekundet heile året.

La Gjerdeåi gå ut

Politikarane var også positive til Bjørnstadåi kraftverk nord i Fyresdal, men er noko i tvil om overføring av Gjerdeåi er godt nok utgreidd. Rådet er at den går ut, i det minste må ein leggje inn minstevassføring.

Inntaket i Bjørnstadåi er planlagt på kote 685 med kraftstasjon på kote 355. Vassvegen vil bli på 2250 meter og vere nedgraven på heile strekninga. Kraftverket vil ha årleg produksjon på 4,82 GWh, av det utgjer overføringa frå Gjerdeåi 1,8 GWh.

Planen er å ha ei minstevassføring på 20 liter i sekundet heile året i Bjørnstadåi, men ikkje noko i Gjerdeåi.

Utnytte Bindøl

Også i den siste kraftverksaka i møtet kom det eit politisk ja-svar, heilt i tråd med dei totale tilrådingane frå kommuneadministrasjonen i kraftsakene denne dagen. Ein kan byggje ut Bindøl kraftverk i Kilegrend, men rådet er at ein ikkje tek med overføring av Skjeggerudbekken.

I søknaden er ynsket å nytte eit fall på 330 meter i elva Bindøl og overføre Skjeggerudbekken. Inntaket i Bindøl er på kote 483. Vassvegen blir 1930 meter lang og nedgraven heile strekninga. Inntaket til overføringa av Skjeggerudbekken er på kote 525 med nedgraven røyrgate på heile strekninga.

Kraftstasjonen skal gje årleg produksjon på 4,26 GWh, av det utgjer overføringa 0,17 GWh. Planlagd minstevassføring i Bindøla er 21 liter i sekundet om sommaren og 11 om vinteren, medan det er snakk om éin liter i sekundet heile året i Skjeggerudbekken.

 

Fakta

- GWh: Éin gigawattime (GWh) er éin million kilowattimar (kWh), og er nok energi til eit byggjefelt på omtrent 40 bustadhus. Eit gjennomsnittleg energiforbruk i eit vanleg bustadhus er rundt 25 000 kilowattimar i året. Éin kilowattime er like mykje energi som blir bruka når ein vifteomn på 1000 watt står på i éin time.

- Kote: Kote eller høgdekurve er ei linje på eit kart som markerer høgdenivået i terrenget i forhold til ei referansehøgde (normalt havnivået).

- Minstevassføring: Blir det sett krav om minstevassføring i ei elv ved kraftverkbygging, skal ein prioritere ei viss mengde vatn å sleppe ned elva frå inntaksdammen, i staden for at alt vatnet går i røyr derfrå til kraftstasjonen.

Kjelder: kommunekraft.no og Wikipedia