Minneord over Erlend Eirik Mo (1967-2021)

Filmskaparen Erlend Eirik Mo døydde den 13. januar. Kollega Karin Julsrud frå Den norske filmskulen kjem her med minneord.

Ein av dei ypparste dokumentarfilmskaparane i nordisk samanheng har gått bort.

Me kjem til å sakna Erlend. For alt det han har betydd for så mange av oss. Som ven, kollega, dokumentarfilmskapar. Og som menneske.

Erlend Eirik Mo blei fødd i Noreg i 1967, vaks opp i Asker og på Notodden, med sterke røter til garden Tytegrav i Kviteseid, ein gard han arva, og der han hadde sin faste bopel den siste tida. Erlend var svært knytt til Telemark og garden der og kjente seg som ein «telemarking som var blitt kasta ut i verda».

Etter studium i litteratur, nordisk språk og medieutdanning i Volda og nokre år i NRK, flytta Erlend til Danmark i 1996, der han laga dokumentarprogram for barne- og ungdomsavdelinga i Danmarks radio. Det same hadde han i åra før gjort for NRKs ungdomsavdeling.

Så blei det mange dokumentarfilmar, også for det store lerretet. Mykje heider, mykje omtale. Men Erlend var ikkje ein som heidra seg sjølv, det var det sjeldan rom for. Mest kjent er kanskje Erlend for filmen «Kan man dø i himmelen?» som handlar om elleve år gamle Jonathan som får kreft, etter å ha mista far sin som har gjort sjølvmord – ein poetisk og livsglad film om å kjempa seg gjennom både sorg og sjukdom. Ein av hans siste filmar er «Jeg hater ADHD – barn i en diagnosetid» der han fylgjer seks små gutar og utfordringane deira i ei vanskeleg verd.

Me var mange som hadde booka billett og skulle få med oss premieren på Erlends siste film «Reisen til Utopia» under dokumentarfilmfestivalen i København i mars i fjor. I filmen flyttar han saman med familien, si danske kone og deira fire barn, til det økologiske bufellesskapet Permatopia i Karisa på Sydsjælland. Og sjølv om det var langt frå planen han hadde, enda han likevel med å vera ein av hovudpersonane i filmen. Diverre gjorde pandemiutbrotet at me ikkje fekk reist til premieren, men Erlend fekk med denne filmen etterlate seg eit sterkt avtrykk i klima- og miljødebatten – ein tematikk han brann for dei siste åra.

Og dette brennende engasjementet, det var det som særprega Erlend. Det kunne handla om uretten i verda, maktmisbruk eller klimapolitikk – men det kunne også handla om det heilt nære og private.

Erlend bygde opp dokumentarsatsinga på Den norske filmskolen. Han losa dei fyrste studentane gjennom studiet, og han hadde alltid dette brennande engasjementet. Hans siste faste arbeidsplass var òg på Den norske filmskolen der han avslutta ei utvida åremålsstilling i juni 2020 for å fylgje studentane sine fram til eksamen.

Men det eg hugsar Erlend aller best for, er då eg møtte han som nytilsett i ungdomsredaksjonen «U» i NRK på starten av 90-talet: eit intuitivt, varmt og vakkert menneske med eit stort hjarte både for oss han jobba med, og for dei han møtte i programma han laga. Erlend skapte stor eldhug der han rørte seg. Sånn var det for oss på Filmskolen, og for alle oss som var rundt Erlend dei åra me freista å snu opp ned på det som var forventa TV-produksjon. Og sånn har det openbert vore for alle som har møtt Erlend på hans vei gjennom livet.

Så blei den siste tida så altfor vanskeleg. Og me fekk ikkje avrunda som me hadde håpt på, då Erlend avslutta sitt åremål samstundes som studentane tok eksamen i fjor sommar. Me sakna Erlend den dagen. Både studentar og kollegaer.

Og me kjem til å sakna dei møta og dei samtalene me no ikkje vil få.

Erlend hadde eit mål i si gjerning på skulen som eg vil sitere han på: «Å kunne bety noko avgjerande positivt for kvar enkelt student eg har framfor meg, ikkje berre ein eller to, men for alle». Og Erlend fekk til nett det. Han betydde noko avgjerande positivt – ikkje berre for studentane sine, men for alle oss som var så heldige å få bli kjent med han.

Tankane våre går til Erlends nærmaste familie, som har mista han så altfor tidleg.

Karin Julsrud,

Dekan ved Den norske filmskolen