Stempla ut av postkontrakt etter 100 år

I fleire mannsaldrar har private aktørar i Fyresdal sytt for å ta med seg posten til Kleivgrend og Birtedalen. Av omsyn til økonomi, kvalitet og eigne tilsette vil Posten overta omberinga. Det kan bety slutt på bussruta som seks dagar i veka køyrer passasjerar og diverse varer til mange i Birtedalen. Nærbutikken kan gå med i dragsuget. – Då eg høyrde at kontrakten med bussrutesjåfør Hans Kristian Sølyst var sagt opp fredag, mista eg piffen til å drive vidare butikken i Birtedalen. Grendebutikken kan forsvinne, profileringskåte Posten svekkjer utkantane, seier ei frustrert Aase Katrine Tovslid.

Lokale bussar i Fyresdal har med seg posten til Kleivgrend og Birtedalen, men frå 1. februar er det slutt. Fredag sa Posten opp kontrakten Hans Kristian Sølyst har om å ta med seg posten på den tri mil lange buss- og skuleruta til Birtedalen. For fyrste gong i historia vil Posten sjølv syte for omberinga.

– Oppseiinga kjem på grunn av Posten si profilering. Dei ynskjer å vise seg fram med fargane sine, seier ein oppgjeven Hans Kristian Sølyst.

Etter at far hans hadde køyrd ruta til Birtedalen i 40 år med post i bussen, overtok Hans Kristian oppgåva i 1988. I alle år det har vore postombringing til grenda lengst vest i kommunen, er det andre enn Posten som har utført oppdraget, blir VTB fortalt.

Fryktar butikknedlegging

Tidlegare har det vore fleire rundar der Posten har vurdert å køyre landpostrute til Birtedalen. No gjer dei alvor av det.

– Det er merkeleg, for Posten gjev meg ein pris dei sjølve har rekna ut vil koste dei å køyre ruta. Eg har alltid godtatt prisen, fortel Sølyst.

– Endringa går verst ut over butikken i Birtedalen, som mistar sjansen til å få ferske varer dagleg, held han fram.

Posten betalar 350.000 kroner i året for at buss- og skulerutene til Kleivgrend og Birtedalen tek seg av postombringinga på strekningane. Når inntekta fell vekk kan fylkeskommunen grunna økonomi kome til å velje bare skulerute. Dermed forsvinn grunnlaget for å køyre buss med passasjerar og varer, i alle fall laurdagar og i skuleferiar.

– Me mista piffen for å drive vidare nærbutikken og eg blei sett ut av spel då me høyrde at kontrakten med bussruta var sagt opp. Det er tungt nok å vere liten om ein ikkje skal få dette i tillegg. Viss bussruta forsvinn, kan nærbutikken i Birtedalen forsvinne og det fryktar eg han gjer. Me har ikkje sjanse eller krefter til sjølve å hente varene i Fyresdal sentrum. Det betyr også mykje for både hyttefolk og fastbuande i Birtedalen å ha ei dagleg rute som tek med seg mange ulike varer. Profileringskåte Posten svekkjer utkantane, seier ei frustrert Aase Katrine Tovslid. Ho eig butikken i Birtedalen saman med Signe Margrete Lyngstad.

Håpar på hjelp

Sølyst og Tovslid meiner det er veldig synd at Posten ikkje ser samfunnsnytten og miljøgevinsten ved å samle mest mogleg varer i ein transport, i staden for ei løysing der seks lastebilar kan kome til å møte i Birtedalen same dagen for å levere kvar sin småskvett til butikken. I tillegg kan det vere snakk om frakt av varer til andre i området.

– Etter at Posten har sagt opp kontrakten med bussruta veit eg ikkje om eg får eit leveleg tilbod på levering av varer. Eg set lit til at fylket og politikarane ordnar opp i saka, avsluttar ei synleg matt Aase Katrine Tovslid.

- Risikerer å seie opp eigne tilsette

Øystein Aasheim, distribusjonssjef i Posten Telemark, er klar over at grunnlaget for bussrute til Birtedalen blei endå betre grunna postkøyringa. Han fortel at tidlegare var det billegare for Posten å setje bort omberinga til private aktørar. Men no er situasjonen snudd og Posten sparar pengar på å køyre ruta sjølv.

– Eg har ikkje lyst til å gå ut med kor mykje pengar me sparar. Økonomiske og kvalitetsmessige omsyn er hovudårsaker til at me skal køyre posten sjølve. Og me risikerer å måtte seie opp eigne tilsette om me framleis kjøper tenesta, fortel Aasheim, og presiserer at Posten er svært nøgd med jobben kontraktørane på Kleivgrend- og Birtedalsruta har gjort.

– Me ynskjer også å profilere oss i marknaden, men det er bare ei delårsak til endringa, held han fram.

Han fortel at Posten har ein veldig streng politikk når det gjeld kundebehandling, og garanterer breidt kvalitetstilbod til alle.

– Somme kundar ynskjer endå meir kvalitetstilbod, seier han.

– Gjeld det kundar langs Birtedalsruta?

– Eg trur me heller skal snakke om at dette gjeld generelt, er det han strekkjer seg til å svare.

– Når Posten overtek ombringinga kan det bety nedlegging av butikken i Birtedalen, kva synest du om det?

– Det er ei grense på kor stort samfunnsansvar Posten skal ta. Me køyrer til dømes post på Møsvatn heile året, og det er ruter det ikkje er økonomi i. Men me kan ikkje ta på oss det heile og fulle ansvaret for eksistensen til butikken i Birtedalen, svarar distribusjonssjefen.

– Kan Posten overta vareleveringa til Birtedalen?

– Ingen ting er umogleg for Posten. Men eg skal vere forsiktig med å seie at me kan overta all vareleveringa som bussruta hadde, svarar Aasheim.

Han skal snart i samtale med fylkeskommunen om saka i Fyresdal i ei tid då han fortel at Posten nettopp har sendt skriftleg oppseiing til dei to kontraktørane.

– Trur du løpet er køyrd i denne saka?

– Det er alltid rom for å ta opp saker med oss. Men det må kome andre ting på bordet som er av avgjerande karakter før saka kan endre seg, avsluttar Aasheim.

– Siste ord er ikkje sagt

Trond Magnus Haugen, rådgjevar i fylkeskommunen, fekk fredag høyre at Posten hadde sagt opp kontrakten med bussrutene til Kleivgrend og Birtedalen. No har han bede om eit møte med Posten, og skal elles ha ein tur til Fyresdal i desse dagar for å snakke med fleire partar om saka.

– Økonomien i fylkeskommunen er ikkje veldig sprek. Eg ser føre meg at anten må fylket bla fram 350.000 kroner for å dekkje tapte inntekter på dei to rutene, eller det som er mest realistisk; å redusere tilbodet og bare ha skulekøyring, seier Haugen.

Ved den siste løysinga er han klar over at det kan spøkje for butikken i Birtedalen.

– Denne saka synleggjer dilemma ute i distriktet, det eine dreg det andre med seg. Men me aksepterer ikkje beskjeden frå Posten, og vil sjå om me kan finne løysingar. Siste ord er ikkje sagt, avsluttar ein innsatsklar Haugen.