Mintest spelemannen Tarjei Romtveit: – Ein stor inspirasjon

Spelemannen Tarjei Romtveit sovna inn på Vinje helsesenter tysdag 11. juli, 97 år gamal. Fredag var det minnesamvær i Rauland.

Tarjei Romtveit blei født den 25. juli 1925 og døypt Torgeir i Vinje kyrkje. Han er direkte etterkommar av Myllarguten som også heitte Torgeir, eller Tarjei om du vil.

Han blir skildra som eit ja-menneske. Ein som alltid møtte fram med fela og spelte, om det var på kappleikscena, dansefestar eller i gymtimane på Vinjar skule.

Fredag var det mange som hadde møtt fram på Rehabiliteringssenteret på Rauland for å minnest spelemannen.

Høyrde fela klinge og lo

Tarjei høyrde hardingfelespel tidleg. Då bestefaren Aslak Særen spelte skal han ha likt det han høyrde.

– Då han høyrde understrengene på fela klinge, lo han. Så fint syntest han det lét, fortalde sonen Øystein i starten av tala si om Tarjei sitt liv.

Fela etter bestefaren Aslak var den fyrste Tarjei hadde, og ein han passa godt på. På minnesamværet låg den i ein nydeleg krans på kista. Familien ville ikkje ha blomar og kransar, men takka heller for donasjonar til Vinje spel og dans for dei som ynskte det.

Ein bauta i folkemusikkmiljøet

Tarjei var nokså seint ute som deltakar på kappleik, men blei raskt A-klassing på Landskappleiken i Lillehammer i 1968. På kappleik var han også populær som dansespelemann.

– Han lika det, og var av dei beste til å gjere det, sa Johan Vaa som fekk gleda av å danse til Tarjei mange gonger.

Spelet hans er kjenneteikna som karakteristisk, skirt og høgstemt.

– Han var morosam og raus. Ein stor inspirasjon for meg og mange andre som er her i dag, sa spelemann Per Anders Buen Garnås og følgde opp med springaren «Tuntreet» av Johannes Dahle, ein spelemann Tarjei sette høgt.

Spelemann Torgeir Straand frå Bø mintest Tarjei på kappleik slik:

– Fyrst stod sola opp, så kom dei friviljuge og så kom Tarjei som venta på at dørene skulle opne.

På kappleik kunne Tarjei også vere til hjelp for nervøse juniorar.

– Ikkje berre stemte han fela til ungane, han såg etter dei også, sa Straand.

I 1953 var Tarjei med å stifte Vinje Spelemannslag der han var formann i nærare 40 år. I denne tida bidrog han til eit levande folkemusikkmiljø i Vinje med god rekruttering og mykje aktivitet. Ein skulle vere stolt av tradisjonen sin, ikkje berre på 17. mai, men til alle tider.

Han nytta hardingfela i mange settingar, blant anna som medlem i gruppa til Arnfinn Øverland. Tarjei gjorde også opptak med NRK og Buen Kulturverkstad.

På landskappleiken i Odda i 1984 blei Tarjei heidersmedlem i Landslaget for Spelemenn. Ti år seinare, på Landskappleiken på Rauland i 1994, fekk han tildelt Kongens fortenestemedalje i gull.

På minnesamværet kom det helsingar frå spelemannslag i Rauland, Bø, Seljord og frå Hallvard Bjørgum i Setesdal.

Sa alltid ja

Folk minna Tarjei som ein med godt humør og humoristisk sans. Eit ja-menneske som alltid stilte opp, om det var i samband med folkemusikk eller andre interesser.

Til arbeid kunne han meistre mykje frå skogsarbeid til maskinar, og han blei kalla inn til militærteneste i fleire omgangar. Som mange lokale jobba han med utbygging av Tokke-anlegget, då i rolla som mekanikar. Etter kvart blei det også undervisning i hardingfele på musikkskulen.

Jakt og fiske var ei stor interesse, og han hadde mange forteljingar frå dette som med alt anna. Om hausten var han snar til å ut og plukke molter.

Han følgde godt med i nyhenda.

– Då kunne han hisse seg opp, og skrive lesarinnlegg til avisa. Mor måtte lese over då ho var norskeksperten, sa Anne i minnetala.

Tarjei var interessert i mykje, og sette seg ned for å lære ting ordentleg. Han var oppteken av gode verdiar, til dømes at ein skulle vere flink til å betale for seg og vere fri for gjeld.

Han var glad i Aasmund Olavsson Vinje, og kunne fleire av tekstane hans på rams. Han sette også tonar til nokre av dikta, blant anna eitt frå samlinga Storegut som blei framført på minnesamværet av kvedar Aasmund Nordstoga.

«Lev gøtt og vel»

I 2008 mista han høyrsla, og det blei slutten på felespelet. Begge dei yngre brørne hadde gått ut av tida, og i 2017 døydde kona Brita nesten 70 år etter at dei kom saman. Då leverte han også inn førarkortet på grunn av dårleg syn. Då han blei lagt inn på sjukeheimen på rom nummer 19 likte han å trimme i gangen utanfor.

– Han gav korridoren namnet Møllergata, og budde dermed i Møllergata 19, smilte Anne i si minnetale.

Han hadde god hugs, og sjølv om han etter kvart blei veldig sjuk, slutta han ikkje å fortelje. Tarjei sovna inn tysdag 11. juli med si eldste dotter Anne ved sida seg.

– Me sa aldri «hade» til kvarandre, men heller «lev gøtt og vel» og han svara «og gøtt, og gøtt og gøtt». Og det veit eg han ville ha sagt til alle de som er her no i dag. «Lev gøtt og vel, og gøtt og gøtt og gøtt», avslutta Anne.

Etter minnesamværet var det gravlegging i Vinje kyrkjegard.