Guldvog: – Det kan bli ei veldig vanskeleg tid framover

Dei første tala for smittespreiinga i jula går feil veg. Helsetoppane åtvarar om at vi går ei krevjande tid i møte viss trenden ikkje blir snudd.

– Det kan bli ei veldig vanskeleg tid framover gitt at vi ikkje får kontroll på smitten, seier helsedirektør Bjørn Guldvog til NTB.

Uvisse rundt smittespreiinga i jula og dei nye mutasjonane av koronaviruset var blant hovudårsakene då regjeringa stramma kraftig inn på dei nasjonale tiltaka tidlegare i veka.

Smittetala som no kjem inn, byrjar å gi eit bilete av korleis det har gått i jula, men det er framleis i tidlegaste laget. Og tala peikar feil veg.

Onsdag vart det registrert ny døgnrekord, med 930 nye smitta, og torsdag vart det registrert 787 nye koronasmitta siste døgn.

– I løpet av den neste veka og i alle fall i løpet av 14 dagar vil vi kunne seie mykje meir om kva som har skjedd i jula og i kor stor grad det har påverka smittemønstera i ettertid, seier helsedirektøren.

Kan bli strengare

Han er bekymra for kva som kan skje.

– Mange rapporterer at dei har hatt meir nærkontakt med fleire menneske gjennom jula enn dei elles har. Det gir grunnlag for ei viss uro og bekymring for at den auken i smittetal som vi no observerer, kan vere starten på noko som kan bli endå større, seier han.

Resultatet kan bli endå strengare tiltak dersom trenden ikkje blir snudd.

– Vi vil få fleire innleggingar, større belastning på sjukehusa og sjukeheimane våre, og fleire dødsfall, seier Guldvog.

Oppgang i smitte

Onsdag la direktør i Folkehelseinstituttet Camilla Stoltenberg fram tal frå ein ny vekerapport som viste at det vart meld om 3.740 nye koronatilfelle førre veke. R-talet, som viser kor mange personar ein smitta smittar vidare, blir no berekna til 1,4.

Stoltenberg meiner at rapporten gir svar på noko av den uvissa dei har hatt rundt utviklinga i jula.

– Det er heilt openbert at vi no har den stigninga vi har vore bekymra for. Vi ser at vi har for få som blir testa, og delen som testar positivt, har gått opp.

Delen positive koronatestar auka frå 2,0 prosent i veke 51 til 3,6 i veke 53. Samtidig var det færre som testa seg.

Rask utvikling

Mange har late seg overraske over at helsestyresmaktene 29. desember ikkje rådde regjeringa til innstrammingar i tiltaka, men at dei nokre få dagar seinare – 2. januar – foreslo nye, og svært inngripande, nasjonale tiltak.

Kva skjedde?

– Det kom ny informasjon som var spesielt knytt til det nye muterte viruset, men også knytt til manglande oversikt som følgje av at færre testa seg, og at delen som testa positivt, gjekk opp, seier helseminister Bent Høie (H).

Han understrekar at det heller ikkje var sånn at regjeringa ikkje innførte andre tiltak i romjula. Mellom anna innførte dei obligatorisk testing for reisande til Noreg.

Portforbod

Onsdag vart det òg klart at regjeringa har laga eit lovforslag om portforbod for å hindre smittespreiing, som no blir sendt på høyring. Fleire land har innført dette.

Justis- og beredskapsminister Monica Mæland (H) understrekar at eit portforbod først vil vere aktuelt i ekstreme tilfelle. Det vil eksempelvis vere ved ekstremt høg smittespreiing og sprengt kapasitet i helse- og omsorgstenesta.

– Sånn er det heldigvis ikkje i dag, men vi må vere førebudde, seier ho.

(©NPK)